-
1 куып китерү
пригоня́ть/пригна́ть -
2 куып алып килү
см. куып китерү -
3 куу
перех.1)а) в разн. знач. гоня́ть/гнать, выгоня́ть/вы́гнать, прогоня́ть/прогна́ть || гоне́ние, гондошманны куу — гнать врага́
әби безне куа башлады — ба́бушка начала́ нас гнать (выгоня́ть)
б) гнать, гоня́ть, погоня́ть, води́ть (кого) (на работе, в шахте, на току и т. п.)ат куу — води́ть коня́, рабо́тать коного́ном
в) гоня́ться/гна́ться (за кем, чем)эт мәчене куа, ә малай этне куа — соба́ка го́нится за ко́шкой, а ма́льчик - за соба́кой
2) разг. в сочет. с названиями объектов охотыбүре куу — охо́титься на во́лка (волко́в)
куян куу — охо́титься на за́йцев
3) разг. разгоня́ть/разогна́тьсм. тж. куып таратудемонстрацияне куу — разогна́ть демонстра́цию
4) преимущ. после послелога артыннан пресле́довать || пресле́дование (чего) (каких-л. целей); гоня́ться (гна́ться), погна́ться || го́нка, гоньба́, пого́ня (за кем, чем)табыш (артыннан) куу — гна́ться за при́былью
5) прям.; перен. торопи́ть, понука́ть, подгоня́тьэшкә куу — торопи́ть на рабо́ту
иске гадәтне куу — сле́довать ста́рой при́вычке, продолжа́ть ста́рую привы́чку
7) редко; перен. увлека́ться/увле́чься (чем-л.); вести́ де́ло без огля́дкисүз куган бәлагә юлыгыр, эш куган казнага юлыгыр — (посл.) увлека́ющийся реча́ми попадёт в беду́, увлека́ющийся дела́ми - обретёт клад
8) ист. угоня́ть/угна́ть || уго́н ( скота)ятлар малын куу — угоня́ть скот неприя́теля ( враждебного племени)
9) гнать, изготовля́ть перего́нкой || перего́нкабушка куу — гнать впусту́ю
көмешкә куу — гнать самого́н
10) приближа́ться/прибли́зиться || приближе́ние ( к рубежу определённого круглого количества лет)алтмышны куу — приближа́ться к шести́десяти года́м
•- куа килү- куа китү
- куып алып килү
- куып җибәрү
- куып китерү
- куып тарату
- куып тоту
- куып чыгару -
4 йөгертү
I перех.1)а) гнать, погоня́ть (возгласами, кнутом и т. п.)атларны йөгертү — погоня́ть коне́й
сыерларны көтүгә йөгертү — погоня́ть коро́в на пастьбу́
б) в знач. нареч. йөгертеп, йөгертә-йөгертәбего́м; бы́стройөгертеп алып китү — унести́ (увести́, угна́ть) бего́м
көтүне йөгертеп куып китерү — пригна́ть ста́до бего́м
йөгертеп китерү — принести́ бего́м
2)а) припуска́ть/припусти́ть, пуска́ть/пусти́ть ры́сью (бего́м)атларны үз җаена йөгертү — припусти́ть коне́й ры́сью
б) неперех. припуска́ться/припусти́ться ры́сью (бего́м)ат йөгертә (башлады) — конь пусти́лся ры́сью
3)а) посыла́ть/посла́ть куда-л., за кем-л., за чем-л. (спешно, срочно)йомышчыны штабка йөгертү — посла́ть вестово́го в штаб
кызны суга йөгертү — посла́ть до́чку за водо́й
шофёр артыннан йөгертү — посла́ть за шофёром
б) посыла́ть/посла́ть; гоня́ть (по делам, на работу)бик еш үз йомышлары белән йөгертәләр — ча́сто гоня́ют по свои́м дела́м
4) в знач. нареч. йөгертепа) бы́стро, бе́гло, гла́дкойөгертеп уку — чита́ть бы́стро
б) бы́стро, легко́, хо́дкойөгертеп эшли — рабо́тает легко́
ат авыр йөкне йөгертеп алып бара — ло́шадь хо́дко везёт тяжёлый воз
в) перен. бе́гло, пове́рхностнойөгертеп карап чыгу — просмотре́ть бе́гло
йөгертеп кенә сөйләп бирү — рассказа́ть пове́рхностно
5) перен. нагоня́ть/нагна́ть (дремоту, сон, страх, тоску, холод)җылы йөгертү — нагна́ть тепло́
йомшак җил тәнгә йокы йөгертә — мя́гкий ветеро́к нагоня́ет дремо́ту
6) понуд. от йөгерү 1)хәлдән тайганчы йөгерттеләр — заста́вили бе́гать до упа́ду
•- йөгертеп китү II перех.1) прям.; перен. покрыва́ть/покры́ть, наводи́ть/навести́, накла́дывать/наложи́ть || покры́тие, наво́дка, наложе́ниекөзгегә көмеш йөгертү — навести́ на зе́ркало серебро́
алтын йөгерткән беләзек — брасле́т, покры́тый зо́лотом; позоло́ченный брасле́т
кысага алтын йөгертү — наложи́ть на ра́му позоло́ту
яз бөтен табигатькә яшеллек йөгерттә — весна́ всё в приро́де покрыва́ет зе́ленью
2) обдава́ть/обда́ть ( водой)III перех.тәрәзәгә су йөгертү — обда́ть окно́ водо́й
случа́ть/случи́ть, спа́ривать/спа́рить || слу́чка -
5 көчләп
нареч.наси́льно, си́лойкөчләп алу — захвати́ть (отобра́ть, отня́ть) си́лой
көчләп алып китү — увести́ наси́льно
көчләп куып китерү — пригна́ть наси́льно
- көчләп бирүкөчләп кушу — заста́вить си́лой, тре́бовать (наси́льно)
- көчләп тагу
См. также в других словарях:
дөмбе — ГӨМБЕР – Вак һәм сай суларда балык сөзгәндә суга төртә төртә балыкны куып китерә торган чукмар башлы колга яки таяк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чистарту — 1. Нәр. б. тузаннан, пычрактан һ. б. ш. арындырып, чиста хәлгә китерү. Нәр. б. өслегеннән тузанын, пычрагын, тутыгын һ. б. ш. сөртеп алып, аны ялтыраган хәлгә китерү. Тузаннан, тутыктан һ. б. ш. арындыру 2. Берәр урыннан нин. б. комачаулаган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өрү — I. Өзек өзек тавышлар чыгару (эт, төлке тур.) 2. күч. Тиргәшү, әрләшү, орышу; начар сүзләр әйтү. II. ӨРҮ – 1. Һава агымын куу, куып күчерү, һаваны хәрәкәткә китерү (җил тур.). Кая да булса салкын һава керү, үтәли җил барлыкка килү тур. ярыктан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тоту — 1. Берәр нәрсәне бармаклар яки корал һ. б. белән эләктерү. Берәр нәрсәгә кул тидерү 2. Нәр. б. хәрәкәтенә комачаулык итү, аларны туктату, тоткарлау. Кем. б. эләктереп алып җибәрми тору 3. Нәр. б. хәрәкәтен вакытлыча туктату, тоткарлау, кичектерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге